Από το efsyn.gr / Υποσημειώσεις / Γιώργος Σταματόπουλος / 17-18.09.2022 / photo Ολγα Παπαλεξάνδρου www.corinthia.events
Mεγάλες οι απώλειες τις πρώτες μέρες τούτης της εβδομάδας· άνθρωποι που εκπροσώπησαν επάξια τον χώρο της τέχνης, του πολιτισμού, του θεάματος άφησαν τον μάταιο τούτο κόσμο. Πολλά τα αφιερώματα, δικαίως, στη ζωή και στο έργο τους. Ο λόγος όμως εδώ για μια άλλη απώλεια, τις ίδιες μέρες, από τον χώρο της καθημερινότητας, μιας γυναίκας που έζησε όλα τα χρόνια της ζωής της σε ένα μικρό χωριό της ορεινής Κορινθίας.
Η εβδομήντα ένα χρονώ Ευδοκία, μητέρα τριών αγοριών και γιαγιά εφτά εγγονιών, υπέκυψε στην επιθετικότητα της ασθένειας που την είχε κυριεύσει τα τελευταία χρόνια. Υπέκυψε αλλά με υπερηφάνεια και γενναιότητα, σπάνια στις μέρες μας, όπως σπάνια ήταν η ίδια ως γυναίκα και μάνα. Ειλικρινώς δεν ξέρεις ποια από τις αρετές της να πρωτοθαυμάσεις.
Ολο της το πρόσωπο ένα γλυκύτατο χαμόγελο. Μελίρρυτη, δεν είχε κακό λόγο για κανέναν. Δοτική. Ανιδιοτελής. Ακούραστη. Στα χωράφια και στο σπιτικό της. Οσοι τη γνωρίζαμε δεν παύαμε να αναρωτιόμαστε πότε επιτέλους ξεκουράζεται αυτή η γυναίκα. Πότε ετοιμάζει όλα αυτά τα υπέροχα δείπνα με ανοιχτό το σπίτι για όλους – μα για όλους, γνωστούς και άγνωστους. Ολα τα υλικά της κουζίνας της από τις καλλιέργειές τους, αν εξαιρέσεις τη ζάχαρη, τον καφέ και το αλάτι. Τι τυριά, τι μέλια, τι πίτες, τι γλυκά, τι ποικιλίες στα πιάτα της. Ευτυχώς οι τρεις γιοι της εκτιμούσαν την προσφορά της και βοηθούσαν όσο τους επέτρεπε η εργασία τους στον κάμπο.
Ηταν γεγονός όταν έβγαινε στο καφενείο – φωτιζόταν ο χώρος, άλλαζε, γινόταν γλυκός και διευρυνόταν· τόσο ήταν πληθωρική η παρουσία της. Ανοιχτό μυαλό για τα δεδομένα όχι μόνο του χωριού. Τις γνώσεις τις αποκτούσε με το σώμα της, με την αγάπη της για την κοινότητα, με την επαφή της με τη γη. Δεν βρέθηκε ποτέ κάποιος να πει κάτι εναντίον της, δεν θα ήταν δυνατό εξάλλου κάτι τέτοιο όσο κι αν εμφιλοχωρούν στις μικρές κοινωνίες οι... μικρότητες, η ζηλοφθονία, η κακή ενέργεια μερικών ανθρώπων. Βεβαίως είχε πάντα την υποστήριξη και τη συμπαράσταση του συζύγου της, ο οποίος ως γραμματέας της κοινότητας είχε κατά πολύ συμβάλει στην ανοικοδόμηση και εξέλιξη του χωριού.
Ισχυρές υποχρεώσεις δεν μου άφησαν το περιθώριο να παρευρεθώ στην κηδεία της. Την είχα δει πριν από δύο εβδομάδες στο καφενείο και ανταλλάξαμε δυο ζεστά λόγια. Είδα την κούρασή της αλλά και την αξιοπρέπειά της στο φωτεινό και κάπως πικρό, είναι αλήθεια, χαμόγελό της. Η αναγγελία του θανάτου πάντα αιφνιδιάζει. Οταν ο δευτερότοκος με πήρε τηλέφωνο, κατάλαβα. Ξέσπασα σε λυγμούς. Η ζωή είναι άδικη ειδικά απέναντι σε μερικές γυναίκες που με πάθος την αγάπησαν [τη ζωή]. Φίλος που μου τηλεφώνησε όταν έμαθε το μοιραίο μου είπε: «Ηταν από μόνη της ένα ολόκληρο χωριό». Ναι, ήταν.
Υπάρχει μεγαλείο και στους «άγνωστους» ανθρώπους της βιοπάλης, της καθημερινότητας, του νοήματος εν τέλει. Στο καλό, Ευδοκία [μας].
Σχόλια