 |
| Ο Σεραφείμ Φυντανίδης σ’ ένα ευχάριστο στιγμιότυπο με τον Χρήστο Τεγόπουλο (η φωτογραφία από το βιβλίο «31 αξέχαστα χρόνια») |
Από το efsyn.gr / Περιδιαβαίνοντας Δημήτρης Γκιώνης / 14-15.12.2019
Η άνοδος και η πτώση της «Ελευθεροτυπίας»
Είναι κάποιοι άνθρωποι που είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι έχουν φύγει από τη ζωή – ειδικότερα αν δεν έχει προηγηθεί κάποια μακροχρόνια αρρώστια ή αν δεν τους έχουν πάρει τα χρόνια. Τέτοια περίπτωση είναι ο Σεραφείμ Φυντανίδης, ο επί 31 χρόνια διευθυντής της «Ελευθεροτυπίας» και της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας», ο οποίος ούτε από κάποια αρρώστια έπασχε, απ’ ό,τι τουλάχιστον γνωρίζαμε, ούτε τον είχαν πάρει τα χρόνια.
Αντίθετα, έδινε την αίσθηση ενός υγιέστατου ανθρώπου, ενός ανθρώπου που χαιρόταν τη ζωή. Και να που ξαφνικά μαθαίνουμε ότι πέθανε έπειτα από ολιγοήμερη νοσηλεία, ανήμερα τα Χριστούγεννα, 25 Δεκεμβρίου 2014, πριν από πέντε χρόνια (εξ ου και η παρούσα μνεία), στα 77 του – σε προχωρημένη βέβαια ηλικία, αλλά όχι μεγάλη για τους καιρούς μας.
Η θλίψη για την απώλειά του καταφάνηκε από δημοσιεύματα, δηλώσεις και από την κηδεία του στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου, αντίθετα απ’ ό,τι έλεγε ο ίδιος («Τον καλό δημοσιογράφο στην κηδεία του τον συνοδεύει μόνο ο παπάς»), τον συνόδευσε πλήθος: πολιτικοί, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες και απλός κόσμος.
Ανήκω στους δημοσιογράφους που είχαν την καλή τύχη να τον έχουν διευθυντή όλα αυτά τα χρόνια στην «Ελευθεροτυπία», που είχαμε επίσης την καλή τύχη οι νεότεροι να εργαζόμαστε δίπλα σε κορυφές της ελληνικής δημοσιογραφίας – τότε που ο κόσμος τούς γνώριζε από τα γραπτά και όχι από την εικόνα τους. Ηταν, κατά την εκτίμησή μου, και τα καλύτερα της δουλειάς μας, πριν πάρει την κάτω βόλτα…
Η κατάρρευση
Η «Ελευθεροτυπία», όπως είναι γνωστό, βγήκε τον Ιούλιο του 1975 και άρχισε να καταρρέει 31 χρόνια αργότερα, με τον θάνατο του εκδότη της, Χρήστου Τεγόπουλου, τον Νοέμβριο του 2006 – όπως άλλωστε λίγο πολύ συμβαίνει με τα περισσότερα εγχειρήματα όταν προκύπτουν ανεπαρκείς κληρονόμοι. Κάποιες προσπάθειες να κρατηθεί δεν ευδοκίμησαν. Ο Φυντανίδης υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την εφημερίδα, μαζί με άλλους συντάκτες και στελέχη (μεταξύ των οποίων και ο οικονομικός διευθυντής Διονύσης Αυγουστινιάτος – που συμπλήρωνε το ιδεώδες τρίο), αβεβαιότητα άρχισε να επικρατεί – συν η εισβολή των ηλεκτρονικών.
Είναι περιττό να απαριθμήσω τα επιτεύγματα της «Ελευθεροτυπίας», το καινούργιο που έφερε στον ελληνικό Τύπο, τις «πρωτιές», το γεγονός ότι δεν υπήρχε συνάδελφος που να μην ήθελε να δουλέψει σε αυτήν την εφημερίδα και, κυρίως, την αίσθηση της ελευθερίας. Ειδικότερα για το τελευταίο αυτό, θεωρώ τιμή μου το γεγονός ότι ο Φυντανίδης επικαλείται στο βιβλίο του «31 αξέχαστα χρόνια» (εκδ. Πατάκη) και τη δική μου μαρτυρία, μαζί με του Φώτη Απέργη (σελ. 309) για την ελευθερία που υπήρχε στην εφημερίδα.
Το θεωρώ, επιπλέον, τιμητικό επειδή επικαλείται τη μαρτυρία δύο συντακτών του καλλιτεχνικού τμήματος στο οποίο έδινε τεράστια έμφαση η εφημερίδα (αρκεί να προσθέσω ότι ήταν από τα πολυπληθέστερα, με είκοσι συντάκτες – δέκα ρεπόρτερ και δέκα κριτικούς, που κάλυπταν όλους τους καλλιτεχνικούς χώρους).
Σταρ…
Γράφει ο Φυντανίδης στο βιβλίο του «31 αξέχαστα χρόνια», που κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν πεθάνει και το αφιερώνει στον Κίτσο (το υποκοριστικό του Χρήστου Τεγόπουλου): «Στο τριαντάχρονο πέρασμά μου από την “Ε” και την “Κ.Ε.” είχα την ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά και να γίνω φίλος με ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης. Πολιτικούς γνώρισα πολλούς, αλλά με κανέναν δεν έγινα στενός φίλος.
Ομως είχα τη χαρά να γνωρίσω σπουδαίους καλλιτέχνες, συγγραφείς και ποιητές…» Και απαριθμεί αρκετούς. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι υπαγόρευε στους συντάκτες να γράψουν ή να μη γράψουν κάτι υπέρ ή κατά.
Κι επειδή αναφέρθηκα στο βιβλίο του, να προσθέσω ότι είχε κυκλοφορήσει το 2006 ένα ακόμη δικό του, με ταξιδιωτικές ανά τον κόσμο εντυπώσεις, με τίτλο «Αποδράσεις σε τέσσερις ηπείρους» (εκδ. Καστανιώτη), με τη φροντίδα του Θανάση Νιάρχου. Ο ίδιος ο Φυντανίδης, φαίνεται, δεν τα πήγαινε τόσο καλά με το γράψιμο. Προτιμούσε τον προφορικό λόγο και δεν υπήρχε βράδυ που να μην εμφανίζεται –όντας περιζήτητος– σε κάποιο κανάλι για να σχολιάσει τα τρέχοντα – σταρ…
Γράφει, κλείνοντας τον επίλογο του βιβλίου του, για τα «αξέχαστα χρόνια»: «Στις μέρες μας δεν υπάρχουν εκδότες σαν τον Τεγόπουλο, τη Βλάχου, τον Μπότση, τον Βελλίδη, τον Αθανασιάδη, τον Λαμπράκη, που μόνο με εκδόσεις ασχολούνταν. Τώρα στον χώρο των ΜΜΕ έχουν εισβάλει κυρίως επιχειρηματίες, που θέλουν να έχουν μοχλούς πίεσης και ασπίδες άμυνας για τις δουλειές τους. Στους νέους δημοσιογράφους πέφτει η ευθύνη να ανατρέψουν –ή έστω να περιορίσουν– αυτό το φαινόμενο. Και τους εύχομαι να περάσουν κι εκείνοι κάμποσα αξέχαστα χρόνια»…
Σχόλια