Από το grtimes.gr / Αλέξανδρος Αλεξιάδης
Τα βρίσκεις σε σούπερ μάρκετ, καταστήματα ψιλικών, σε περίπτερα και μπορείς να παραγγείλεις ακόμη και από κάποιο διαδικτυακό κατάστημα. Δεκάδες διαφορετικές μάρκες, γεύσεις και συσκευασίες, με μικρούς και μεγάλους να τα καταναλώνουν καθημερινά, πιστεύοντας ότι είναι ασφαλή και κάνουν καλό στον οργανισμό τους.
Ο λόγος για τα ενεργειακά ποτά και τις πρωτεϊνούχες μπάρες ή ροφήματα που έχουν κατακλύσει την αγορά. Τα μεν πρώτα, «υπόσχονται» άμεση ενέργεια, «φτερά», ζωντάνια εγρήγορση και συγκέντρωση, ενώ τα δεύτερα υψηλής αξίας πρωτεΐνες, πολλά θρεπτικά συστατικά και συνήθως ελάχιστα ή καθόλου λιπαρά, αλλά και εκπληκτικά αποτελέσματα για τη μυϊκή ανάπλαση.
Κατά πόσο όμως είναι ασφαλή αυτά τα προϊόντα και τι κινδύνους κρύβει η καθημερινή τους κατανάλωση τόσο σε ενήλικες, όσο και σε παιδιά; Γνωρίζουμε τις πραγματικές επιπτώσεις, άμεσες ή μακροπρόθεσμες που έχουν στην υγεία μας.
Το GrTimes συνομίλησε με την Ιουλία Χαριστού, Κλινική Διαιτολόγο – Διατροφολόγο με μεταπτυχιακό (MSc), η οποία «φωτίζει» αρκετές άγνωστες πτυχές των παραπάνω προϊόντων και ενημερώνει για τις αρνητικές συνέπειες που αυτά μπορεί να έχουν, εάν καταναλώνονται τακτικά.
Ενεργειακά ποτά
Όπως εξηγεί η κα.Χαριστού, όλα τα ενεργειακά ποτά, περιέχουν απλά ζάχαρα. Θρεπτικά δεν προσφέρουν κάτι πέρα από τις «κενές θερμίδες» που θα μετατραπούν σε τριγλυκερίδια και μετά σε λίπος. Ειδικά στα παιδιά από τα οποία ζητούμε να καταναλώνουν πχ μόνο ολικής και γενικότερα τροφές με περισσότερο άμυλο, αυτά τα ποτά δίνουν γρήγορα ενέργεια, η οποία φεύγει επίσης γρήγορα.
Άλλες σημαντικές επιπτώσεις:
- Επίσης, οι μεγάλες ποσότητες ζαχάρων, ειδικά στις μικρότερες ηλικίες, μπορούν να προκαλέσουν διαβήτη, ή καρδιαγγειακά προβλήματα, καθώς σιγά σιγά και αυξητικά θα δημιουργήσουν παχυσαρκία.
- Τα περισσότερα ενεργειακά ποτά περιέχουν καφεΐνη ή άλλες ουσίες που ανεβάζουν τους παλμούς στους ενήλικες. Στα παιδιά όμως οι παλμοί μπορεί να ανέβουν υπερβολικά, άρα μπορεί να έχουμε προβλήματα στην καρδιά. «Και είναι δεδομένο, μια ουσία που ανεβάζει παλμούς, κάποια στιγμή να έχει επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα».
- Άλλο μεγάλο πρόβλημα, αφορά στις χρωστικές ουσίες που περιέχουν, η χρόνια χρήση των οποίων – αθροιστικά η κατανάλωση δηλαδή – μπορεί να είναι καρκινογόνος. «Σίγουρα όλα τα προϊόντα περνούν από τον ΕΦΕΤ, αλλά μέχρι να πάρουν την οριστική έγκριση, απλά γνωστοποιούν το προϊόν και τα συστατικά τους και μεσολαβεί ένα διάστημα μέχρι αυτά να ερευνηθούν από τον Φορέα» αναφέρει η κα. Χαριστού.
- Δημιουργούν εθισμό σιγά σιγά, λόγω της καφεΐνης. Όπως οι ενήλικες συνηθίζουν τον καφέ, το ίδιο παθαίνουν οι ανήλικοι. Ένα από τα πιο γνωστά ενεργειακά ποτά, περιέχει καφεΐνη όσο 4 καφέδες.
Σύμφωνα με τη Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, η μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στα παιδιά, στα οποία οι επιπτώσεις είναι δυσμενέστερες. «Δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε πολλές φορές στην καθημερινότητα τους έξω, αλλά ήδη θα πρέπει να τα έχουμε προειδοποιήσει για το τι είναι αυτά τα ποτά. Διαφορετικά θα μπούνε στη διαδικασία, λειτουργώντας μιμητικά, να δουν τι είναι αυτό που έκανε ο φίλος τους, να το δοκιμάσουν και τα ίδια, θεωρώντας ότι είναι απλά ένα αναψυκτικό. Δεν πρέπει να το απαγορεύσουμε, γιατί αυτό μπορεί να μη λειτουργήσει σωστά και να έχει αντίθετα αποτελέσματα, οπότε καλό είναι να εξηγήσουμε στο παιδί τι είναι και να του πούμε ότι υπάρχουν πολλά άλλα ροφήματα που μπορεί να καταναλώσει όπως πχ ένα τσάι, ένα χυμό, κεφίρ κτλ. Αυτό είναι σημαντικό να γίνεται από πιο μικρές ηλικίες».
Μπάρες πρωτεΐνης
Οι πρωτεΐνες δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς να τις χρειάζεται ο οργανισμός μας, καθώς αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα ή επιπλοκές στην υγεία μας. Το θέμα είναι, όπως εξηγεί η Ιουλία Χαριστού, να αθροίσουμε την πρωτεΐνη που χρειάζεται ο οργανισμός μας καθημερινά.
«Να δούμε πόση χρειαζόμαστε κάθε μέρα γιατί σε κάθε άνθρωπο οι ανάγκες είναι διαφορετικές. Άλλη ποσότητα χρειάζεται μια γυναίκα, άλλη ένας άνδρας, άλλη ένας έφηβος που είναι στην ανάπτυξη, άλλη ένας αθλητής και άλλη ένας ασκούμενος που διαφοροποιείται από τον αθλητή (δεν θεωρούμε «αθλητή» κάποιον που απλά πηγαίνει ένα γυμναστήριο). Μπορεί να έχουμε έναν αθλητή που να χρειάζεται όντως 2,9γρ/κιλό βάρους και να έχουμε μια γυναίκα που να χρειάζεται 0,8γρ/κιλό βάρους πρωτεΐνης» αναφέρει, προσθέτοντας πως κανονικά πρέπει να υπολογίζουμε το βάρος μας επί πόση πρωτεΐνη χρειαζόμαστε και το διαμοιράζουμε στα γεύματα μας. Αυτό όμως δεν γίνεται συνήθως και σίγουρα όχι από έναν μέσο ενήλικα ή από τα παιδιά που αγοράζουν αυτά τα προϊόντα από πχ ένα ψιλικατζίδικο…
Ποιες είναι λοιπόν οι βασικότερες επιπτώσεις από την άσκοπη κατανάλωση πρωτεΐνης;
- Σε κάθε γεύμα χρειαζόμαστε κατά μέσο όρο 20 με 25 γραμμάρια πρωτεΐνης. Οπότε αν πχ φάει το παιδί ένα μπιφτέκι και μετά μια μπάρα πρωτεΐνης ή πιεί ένα κακάο πρωτεΐνης, η περίσσια ποσότητα της θα μετατραπεί σε λίπος.
- Οι πρωτεΐνες έχουν το λεγόμενο άζωτο που παράγει την ουρία όταν ο οργανισμός δεν θα τις χρησιμοποιήσει για δόμηση αλλά για ενέργεια. Τα ούρα μας τυπικά είναι η επεξεργασμένη πρωτεΐνη και έτσι παράγεται παραπάνω ουρία στο σώμα με αποτέλεσμα να υπερλειτουργούν τα νεφρά μας, προσπαθώντας να την αποβάλλουν..
- Αυτό σημαίνει πως γερνάει πιο γρήγορα το σύστημα της απέκκρισης. Στους νεφροπαθείς γίνεται το ακριβώς αντίθετο, δεν τους δίνουμε πρωτείνες.
- Επίσης, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν σε ένα παιδί τα νεφρά λειτουργούν κανονικά – εάν δεν έχει γίνει πχ ποτέ κάποιος υπέρηχος – με αποτέλεσμα να μπορεί να έχουν γενικότερες επιπλοκές στην υγεία τους.
- Όταν θα αυξηθεί η πρωτεΐνη στο σώμα μας, το αίμα μας γίνεται πιο όξινο. Επειδή παράγεται ουρία, αλλάζει το ph του αίματος και το υψηλό ph , τραβάει το ασβέστιο από τα οστά, οπότε ειδικά στην εφηβεία, δεν γίνεται καλή σύνθεση των οστών. Μπορεί δηλαδή το οστό να είναι σαθρό, να μη γεμίσει ασβέστιο και το ίδιο κάνει και το ανθρακικό το οποίο επειδή έχει φωσφορικό, τραβάει το ασβέστιο από το αίμα και το αποβάλλουμε από τα ούρα.
Σχόλια