Eκείνο που μας ενώνει

Από το efsyn.gr / ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ / Του Γιώργου Σταματόπουλου
Μια ορολογία που έρχεται από τα παλιά έχει θρονιαστεί στην πραγματικότητα που μας περιβάλλει, δεν γίνεται εντούτοις αντιληπτή από την κοινωνία: τα ταξικά προνόμια. Εκεί που η φτωχολογιά νόμισε ότι σήκωσε κεφάλι και μπορούσε να απολαμβάνει τα αγαθά των πλουσίων, ότι είχε καταλάβει σημαντικό χώρο στο πεδίο της κατανάλωσης, του ηδονισμού, της εξουσίας, εκεί λοιπόν (εδώ) έρχεται το κεφάλαιο και συνοπτικά μας υπενθυμίζει ποιο είναι το αφεντικό. Ούτε την Αριστερά λαμβάνει υπ” όψιν, ούτε τα κινήματα, ούτε τα συνδικάτα ούτε τα πανεπιστήμια. «Βουλώστε το» είναι σαν να μας λέει, «αρκετά ζήσατε τον μύθο του ευδαίμονος και του προνομιούχου. Καιρός να μαζευτείτε στην τρύπα σας, σκουλήκια».

Κάπως έτσι. Αντιδρά μεν η κοινωνία (μέρος αυτής), ξεσηκώνεται, εξεγείρεται αλλά όλη αυτή η αντίδραση είναι υποτονική, δεν μπορεί να πυρπολήσει τα θεμέλια της κρατικής εξουσίας (ελαχίστων ανθρώπων που νέμονται τον πλούτο και τους θώκους).

Ετσι ξεκίνησαν οι Νέοι Χρόνοι, τι να κάνουμε. Πενήντα οικογένειες έφτιαξαν το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής· τα άρθρα του Συντάγματος αυτούς τους πενήντα (εξ)υπηρετούν ακόμη και σήμερα. Και η δημοκρατική Ευρώπη αναγκάστηκε, μετά τη διαφωτιστική της παρέμβαση, να υποκύψει στα μαγνάδια του αμερικανισμού. Ποια πλέμπα τώρα, ποια κοινωνία· κάποιο κοκαλάκι περιτυλιγμένο με διακεκοσμημένα δικαιώματα και κοινωνίες, τάχα, πολιτών και όλα μέλι-γάλα απ” αυτούς που πάντα γκρινιάζουν· κάποιους ψευδοαριστερούς που όμως γίνονται τα πιο υπάκουα όντα. Στάχτη στα μάτια της κραυγάζουσας ζωής.

Ετσι κι αλλιώς ο καπιταλισμός και η Αριστερά χρησιμοποιούν τους ίδιους όρους: ορθός λόγος, πρόοδος, ελευθερία, άτομο· τι καπιταλισμός, τι φιλελευθερισμός, τι Αριστερά. Κουλουβάχατα.

Αντε μετά η κοινωνία να οικοδομήσει μια πραγματικά ανθρώπινη ζωή, έτσι που διαλύθηκαν οι κοινότητες και τα ψευδή όνειρά της. Αντε να επανανακαλυφθεί η αλληλεγγύη ως στάση ζωής (και όχι ως φιλάνθρωπη δραστηριότητα με ημερομηνία λήξης). Σιγά σιγά βγαίνει στην επιφάνεια ότι μεγαλύτερη οντότητα και εγκυρότητα έχουν οι (συν)εργατικές δυνάμεις παρά οι διανοούμενοι των ελίτ, ακριβώς διότι προτάσσουν στη σκέψη τους την αξιοπρέπεια, την ελάχιστη που δικαιούται κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Ακριβώς διότι μας θυμίζουν ότι το πρώτιστο μεταξύ των ανθρώπων είναι η αμοιβαιότητα, ότι η σχέση είναι το αρχέγονο και βαθύ ανθρωπολογικό δεδομένο που μας συνέχει. Αυτή η σχέση, ενώ είχε φανεί ότι πάει στον αγύριστο, επανακάμπτει δειλά, αλλά έξω από εξουσιαστικά πλέγματα, από κομματικές ντιρεκτίβες, από ανθρωποφαγικές συστάσεις για το καλό μας.

Λείπει, ναι, η ενοποιός συνείδηση των ατάκτων, των ελεύθερων, των εξεγειρόμενων. Δυστυχώς δεν αποκτιέται εν μια νυκτί, χρειάζεται και αυτή την παράδοσή της· μόνο ό,τι εμβαπτίζεται στη διάρκεια έχει μέλλον. Η χώρα πάσχει από δημοκρατική συνείδηση, τι να κάνουμε. Μερικές φλογίτσες που φάνηκαν στο παρελθόν, ιδίως τα πρώτα χρόνια του ΕΑΜ, δεν αρκούν. Αλλά δεν πρέπει να σταματήσει η προσπάθεια να βρούμε εκείνο που μας ενώνει.

gstamatopoulos@efsyn.gr

Σχόλια