Υπό διωγμόν βρίσκεται στην ουσία η... προστατευόμενη καφέ αρκούδα της Πίνδου. Αιτία; Ο μεγαλύτερος βιότοπος της στη χώρα μας, με καταγεγραμμένα πάνω από 140 μεγάλα ζώα, έχει υποστεί διαμελισμό από τα έργα για την Εγνατία οδό.
Από τους πρώτους σχεδιασμούς της δεκαετίας του '90, η οικολογική οργάνωση «Αρκτούρος» και στη συνέχεια μαζί με την «Καλλιστώ», είχαν εντοπίσει την απειλή για τον βιότοπο και είχαν προτείνει συγκεκριμένα μέτρα, όπως σωστή περίφραξη που να αντέχει στην πίεση ενός ζώου, που συνήθως ζυγίζει 150-200 κιλά , αλλά ταυτόχρονα κινείται με ιδιαίτερη ευελιξία και ταχύτητα 60 χλμ. την ώρα, ίση με αυτήν των εναεριτών της ΔΕΗ. Είχαν ζητήσει επίσης να κατασκευαστούν ειδικά υπόγεια περάσματα και «πράσινες γέφυρες» ώστε να λειτουργούν σαν μπούσουλας για την αναζήτηση τροφής. Δικαιώθηκαν στο ΣτΕ, αλλά τα προβλεπόμενα μέτρα έμειναν στα χαρτιά, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν και οι αρκούδες και οι οδηγοί.
Ειδικά στο πρώτο τμήμα των 42 χιλιομέτρων στον κάθετο άξονα Σιάτιστας-Κρυσταλλοπηγής, που δόθηκε στην κυκλοφορία τον Αύγουστο του 2009, έχουν μετρηθεί έως τώρα 12 θάνατοι ζώων. Ακόμη και ο συναρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος, με έγγραφο προς τη διοίκηση της Εγνατίας με ημερομηνία 25 Νοεμβρίου 2011, επισημαίνει ότι «ο φράχτης που έχει τοποθετηθεί καθ' όλο το μήκος της διαδρομής δεν ενδείκνυται για την αναχαίτιση ζώων στην προσπάθειά τους να διασχίσουν την Εγνατία». Ζητά να τοποθετηθεί έως το τέλος Ιανουαρίου ειδική σήμανση για τους οδηγούς και έως τον Μάιο του 2012 να κατασκευαστεί ειδική περίφραξη, όπως προτείνουν οι δύο οικολογικοί φορείς.
Πριν από λίγες ημέρες και ύστερα από αίτημα της οργάνωσης «Καλλιστώ», η διοίκηση της Εγνατίας ανακοίνωσε ότι θα πάρει μέτρα. Η κινητικότητα ίσως να συνδέεται και με το γεγονός ότι στα μέσα της νέας χρονιάς θα έρθει κλιμάκιο της Κομισιόν για επιθεώρηση. Το πρόστιμο θα είναι της τάξης των 50 εκατ. ευρώ και επιπλέον η Ελλάδα θα παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, γεγονός που θα φέρει πολλαπλάσιες «καμπάνες» και ενδεχομένως επιστροφή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που δόθηκαν για τα έργα από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Προς το παρόν πάντως η έρευνα της «Κ.Ε.» έφερε στην επιφάνεια ιστορίες με... αρκούδες.
*Η περίφραξη στο τμήμα Παναγιά-Γρεβενά αποδείχθηκε ανεπαρκής και μετά από πολλά τροχαία τοποθετήθηκε νέα για την οποία διατέθηκαν περίπου 3 εκατ. ευρώ. Τα διαθέσιμα κονδύλια όμως δεν επαρκούσαν και έχει απομείνει η ενίσχυση του φράχτη σε μήκος 10 χλμ. (5 χλμ. σε κάθε ρεύμα κυκλοφορίας), για το οποίο εδώ και δύο χρόνια η διοίκηση της Εγνατίας οδού δηλώνει ότι δεν μπορεί να εξασφαλίσει περίπου 500.000 ευρώ!
*Παρά την εμπειρία από τον βασικό αυτοκινητόδρομο, στο πρώτο κομμάτι των 42 χιλιομέτρων στον κάθετο άξονα Σιάτιστα-Κρυσταλλοπηγή δεν προβλέφθηκαν υπόγειες διαβάσεις, ενώ και η περίφραξη δεν είναι η ενδεδειγμένη. Μια «πράσινη γέφυρα», που κατασκευάστηκε για να διευκολύνει τις μετακινήσεις της αρκούδας περιορίστηκε στα... μπετά, ενώ έχει ξεχαστεί η φύτευση που θα λειτουργούσε ως οδηγός για τα ζώα.
«Επιμένουμε στην περίφραξη με ενισχυμένη στέψη, που έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες», επισημαίνει ο Σπύρος Ψαρούδας από την «Καλλιστώ». Η οργάνωση έχει ολοκληρώσει ήδη την πρώτη φάση του προγράμματος, που περιλαμβάνει την τοποθέτηση πομπών σε αρκούδες, ώστε μέσω ραδιοκυμάτων να δώσει πληροφόρηση για τις συνήθειές τους και τους τρόπους αναζήτησης τροφής. «Στόχος μας είναι η έγκαιρη λήψη μέτρων για το νέο κομμάτι Κορομηλιά-Κρυσταλλοπηγή των 15 χιλιομέτρων , που βρίσκεται στο στάδιο του σχεδιασμού», προσθέτει ο βιολόγος Γιώργος Μερτζάνης, που έχει κάνει για χρόνια μελέτες για τις αρκούδες. Από αυτές, φάνηκε ότι ακόμη και τα 47 ντεσιμπέλ, που είναι επίπεδα θορύβου πολύ ανεκτά από τον άνθρωπο, στις αρκούδες δημιουργούν προβλήματα και τις εμποδίζουν να πέσουν σε χειμέρια νάρκη. Να σημειωθεί ότι σε αυτή την κατάσταση είναι εξαντλημένες και γίνονται ευκολότερα θύματα τροχαίων κατά την αναζήτηση της τροφής τους.
enet.gr / Χαρά Τζαναβάρα
Σχόλια