Από το news247.gr / ΓΕΩΡΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ photo FRANCESCA GIAITZOGLOU - WATKINSON
Η ηθοποιός σε μία διαφορετική και άκρως αποκαλύπτική συνέντευξη στο Magazine
Η Ελένη Ράντου δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ίσως μία από τις λίγες Ελληνίδες ηθοποιούς που έχει εγγραφεί στη συνείδηση τόσων γενιών και ως μία εξαιρετικά χαρούμενη καλλιτεχνική παρουσία που στη σκέψη της και μόνο χαμογελάμε. Ο λόγος προφανής: εδώ και πολλές δεκαετίες η σειρά “Κωνσταντίνου και Ελένης” μας κρατά αδιαλείπτως τα μεσημέρια τηλεοπτική παρέα.
Αυτήν τη θεατρική περίοδο η Ελένη Ράντου στήνει την πιο προσωπική της μέχρι τώρα δουλειά, το δικό της "Πάρτυ ζωής" στο Θέατρο Διάνα. Ένα πάρτυ γεμάτο γέλιο, αλλά και μελαγχολία, μία γλυκόπικρη γιορτή "τραυμάτων" που σημειώνει απανωτά sold out από την πρώτη κιόλας εβδομάδα παραστάσεων.
Τη συνάντησα στο φουαγιέ του θεάτρου ένα απόγευμα και κάναμε μαζί μία πολύ ωραία συζήτηση. Και όχι δε τη ρώτησα ούτε για τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τη σχέση τους ούτε για τον θρυλικό τηλεοπτικό ρόλο της Ελένης. Μιλήσαμε για την παράσταση αυτή που σκηνοθετεί ο Ανέστης Αζάς με την ίδια στον πρωταγωνιστικό ρόλο, για τη ζωή την ίδια και για τις ειδήσεις που καθημερινά μας “βομβαρδίζουν”.
"Είχα δύο χρόνια να ανέβω στο σανίδι και είχα χάσει την επαφή με τον κόσμο. Είχα μάθει στη ματαίωση την περίοδο της καραντίνας κι ένιωθα πως έπρεπε να επαναπροσδιοριστώ τώρα"
Η συζήτησή μας ξεκίνησε από την το Πάρτυ της και την επιτυχία που σημειώνει: "Είναι ευλογημένη στιγμή για μένα αυτή που ζω. Δεν είχα φανταστεί ούτε στα όνειρά μου ότι η παράσταση αυτή θα αγκαλιαστεί με αυτόν τον τρόπο και πως κάτι τόσο προσωπικό θα γίνει τελικά καθολικό. Ταυτόχρονα όλο αυτό έχει μέσα του και πολύ τρόμο. Γιατί όταν επιτυγχάνεται ένα όνειρο, νιώθεις πάντα κι ένα κομμάτι μετεωρισμού. Είχα δύο χρόνια να ανέβω στο σανίδι και είχα χάσει την επαφή με τον κόσμο. Είχα μάθει στη ματαίωση την περίοδο της καραντίνας κι ένιωθα πως έπρεπε να επαναπροσδιοριστώ τώρα. Γι΄αυτό και το “Πάρτυ της Ζωής μου” σαν σκέψη γραφής έχει και κάτι λίγο μελαγχολικό μέσα του".
Θα μείνω σε αυτή τη μελαγχολική χροιά του “Πάρτυ” που προανέφερες…
Ναι, έχει ένα τέτοιο σχόλιο ο τίτλος, γιατί ασχολείται με το πάρτυ των τραυμάτων μας. Έχει μέσα του μια αυτοαναίρεση. Είναι ένα πάρτυ για τις μεταπτώσεις της ζωής, που σε κάθε φάση της ζωής σου παίζεις στοίχημα για το αν θα ηττηθείς ή αν θα νικήσεις. Και τελικά γίνεται ένα πάρτυ θεραπευτικό γιατί προξενεί και μεγάλη ταύτιση και γίνεται τροφή για σκέψη.
Το δικό μου “Πάρτυ” δίνει κουράγιο στον κόσμο. Πάντα μου άρεσαν τα έργα που προσφέρουν. Ακόμη και την υποκριτική με αυτή τη ματιά τη βλέπω, με τη ματιά της προσφοράς, όχι με αυτή που κυνηγά την αυτιστική αναβάθμισή σου. Η αίσθηση αυτή πως δίνω ελπίδα μέσα σε ένα τοπίο απελπισίας, μου δίνει τρομερή ικανοποίηση.
Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση βλέποντας την παράστασή αυτή είναι πως μέσα στην ίδια πρόταση γελάς και κλαις. Και εσύ και ο θεατής.
Αυτός είναι ο τρόπος που βλέπω τη ζωή. Αυτοσαρκάζομαι συνέχεια. Έτσι μπορώ να βγαίνω από την κατάθλιψη και να βλέπω τα πράγματα από απόσταση. Προσπαθώ, δηλαδή, αυτό που κάνουν τα αντικαταθλιπτικά χάπια να το κάνω στάση ζωής. Όλο αυτό απαιτεί πολλή δουλειά, πολύ χιούμορ και βέβαια αφοσίωση στο “τραύμα”, γιατί είναι πολλές οι φάσεις: το βιώνεις, το πενθείς, παίρνεις απόσταση από αυτό και επίσης γελάς μαζί του. Και αυτό το τελευταίο είναι πολύ θεραπευτικό.
Αυτό από ποια ηλικία ξεκίνησες να το κάνεις; Γιατί νομίζω πως δεν μπορεί να το πετύχει κάποιος στη νιότη του…
Σίγουρα μετά τα 40 μου. Πολλές φορές την ώρα που βιώνεις κάτι τραυματικό, δεν έχεις ιδέα τι είναι αυτό. Πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια.... Τη σχέση με τη μητέρα μου ακόμη την ψάχνω και παλεύω να καταλάβω για ποιο λόγο ένιωθα έτσι. Όχι κατηγορώντας την, αλλά κατανοώντας την. Για να φύγεις από την “κατηγορία”, θέλει χρόνο. Πρέπει να μπεις στο βάθος αυτής της σχέσης, να ξεφύγεις από τις ταμπέλες και να ξεκινήσουν τα γιατί. Εμένα αυτό το διαρκές “γιατί” με βοηθά πάρα πολύ, δε σταματά ποτέ, είναι διαρκώς στο μυαλό μου…"Εγώ ανέκαθεν ήμουν ο φροντιστής των πάντων. Με τα χρόνια αυτό έγινε δεδομένο και πολύ απαιτητικό. Δεν μπορώ πάντα να φροντίζω"...
Ωστόσο, αυτό το “γιατί” για να δημιουργηθεί προϋποθέτει τεράστια αποθέματα αγάπης…
Ναι, γιατί η πρόθεσή σου δεν είναι να διαγράψεις ανθρώπους και συμπεριφορές, είναι να κατανοήσεις, να δικαιολογήσεις, να εξηγήσεις. Αυτό εμπερικλείει μέσα του αγάπη για τον άλλο, αλλά και για τη ζωή. Το να βάζεις ταμπέλες και να διαγράφεις ανθρώπους είναι ένας περίεργος δρόμος. Το έχω κάνει και αυτό. Αλλά βρέθηκα πολύ μόνη μου. Μετά τα 40 μπήκα στη λογική του να κατανοήσω. Και έκτοτε δεν ξαναμπαίνω στα ίδια μοτίβα διαγραφής.
Τι προκάλεσε αυτή σου την αντίδραση;
Η κρίση μέσης ηλικίας μάλλον, μία πολύ βαρβάτη κατάθλιψη που πέρασα κάπου στα 45 μου. Τότε αναρωτήθηκα πολύ σοβαρά για το αν έχει νόημα να ζει κανείς. Όταν κατάφερα να σηκωθώ και άρχισαν να επουλώνονται οι γρατζουνιές που είχα πάνω μου, είπα πως πρέπει να βρω έναν τρόπο να ζω. Και προκειμένου να μην αυτοκακοποιούμαι, προσπαθώ να κατανοήσω, να διαβάζω την ψυχή του ίδιου.
Μίλησες για τις ταμπέλες πριν. Ποια νομίζεις πως είναι η δική σου ταμπέλα;
Εγώ ανέκαθεν ήμουν ο φροντιστής των πάντων. Με τα χρόνια αυτό έγινε δεδομένο και πολύ απαιτητικό. Δεν μπορώ πάντα να φροντίζω. Η φροντίδα δείχνει μεν διαθεσιμότητα και μέσω αυτής νομίζεις πως ελέγχεις το περιβάλλον σου, αλλά ταυτόχρονα κάνεις τον άλλο ζόμπι, να ρουφάει διαρκώς το αίμα σου. Και εγώ έφτιαξα ένα κύκλο ζόμπι. Και κουράστηκα. Ξεπέρασα τις δυνάμεις μου.
Πλέον έχω βάλει όρια, γιατί ένιωσα να πνίγομαι. Τώρα λέω μέχρι εκεί έχω να δώσω. Και αυτό έχει μέσα του τον φόβο του να γίνεις δυσάρεστος και να σε εγκαταλείψουν. Όμως, η φροντίδα δεν είναι ο μοναδικός τρόπος να σε αγαπάνε. Μέχρι να το καταλάβω αυτό μου πήρε πολύ χρόνο. Και με βοήθησαν πολύ τα θεατρικά έργα που διάβασα. Μέσα στις σελίδες τους είδα πως η παθογένεια που νομίζουμε πως είναι ελληνική είναι τελικά παγκόσμια. Το τραύμα δεν έχει γεωγραφικά σύνορα. Μύρισα τα τραύματα κάθε χώρας και ουσιαστικά ξαναγύρισα στο κέντρο του ανθρώπου. Συνειδητοποίησα τι τέρας μπορεί να είναι ο άνθρωπος και ταυτόχρονα τι ευλογία. Τα έχουμε όλα. Και τον παράδεισο και την κόλαση μέσα μας.
Από αυτήν την κόλαση μπορεί άραγε να μας προστατεύσει η ασφάλεια που θα πάρουμε σαν παιδιά από τη μητέρα μας;
Διάβασα ένα απόφθεγμα: “Κανένας δε θα σε σώσει από τη μάνα σου”. Ό,τι και κάνει αυτή η μάνα, είναι καταδικασμένο. Γιατί είναι καταδικασμένος ο ρόλος της μάνας από την ώρα που σε φέρνει στον κόσμο. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην τραυματιστείς. Όποιον δρόμο και αν πάρει μία μάνα, θα τραυματίσει. Γιατί το παιδί σε αυτήν θα προβάλει η δική του δυστυχία. Είναι άδικο αυτό, αλλά προδιαγεγραμμένο. Είναι μοιραίο πως στον δημιουργό μας θα στραφούμε να ζητήσουμε τα ρέστα.
Η ΠΑΛΗ ΤΩΝ... ΦΥΛΩΝ
Πώς βλέπεις σήμερα τις γυναίκες;
Έχουν αλλάξει εντελώς οι ισορροπίες ανάμεσα στα δύο φύλα. Και αν κάτι με ενοχλεί στην ακραία φεμινιστική αντίληψη είναι το ότι προσπαθεί να τα εξισώσει. Δεν είναι ίσα τα δύο φύλα, είναι διαφορετικά. Το να θέλω να ανταγωνιστώ το σεξιστικό πρότυπο του άντρα και να γίνω γυναίκα αντίστοιχου είδους, συνιστά ξεκάθαρα ήττα. Θα πρέπει να αποδεχτούμε πως και οι δύο είμαστε ξεχωριστοί και απόλυτα απαραίτητοι στο σύμπαν με ίδιο δικαίωμα να ακούγεται η φωνή μας.
Πάντα η βία είναι ένας απελπισμένος τρόπος να διεκδικήσεις το δίκιο σου και είναι και ο τρόπος που το χάνεις στο τέλος.
Δεν μπορώ δηλαδή να μισήσω τους άντρες στο όνομα του φεμινισμού. Από την άλλη επειδή οι άντρες κινούν τα νήματα παντού, δεν μπορώ να μην παραδεχτώ πως οι περισσότερες καταχρήσεις εξουσίας γίνονται από άντρες ακριβώς επειδή είναι σε αυτά τα πόστα. Πιθανότατα αν ήταν και οι γυναίκες, θα συνέβαινε το ίδιο. Από τη μία δηλαδή πιάνω τον εαυτό μου να θυμώνω πολύ με τον αντρικό τρόπο διαχείρισης, από την άλλη καταλαβαινω πως δεν είναι εκεί το πρόβλημά μου. Το πρόβλημά μου είναι να αποδεχτούν με ίσους όρους τη γυναικεία μου ύπαρξη."Η βία είναι ακόμη και στον τρόπο που μιλάμε. Eίναι στις λέξεις. Είναι στις σιωπές. Δεν έχουμε μάθει να διαφωνούμε. Η βία ξεκινά από το ότι δεν ξέρουμε να συνυπάρχουμε με τον άλλον"...
Πάντως σήμερα βιώνουμε καιρούς έντονης κατάχρησης της ανδρικής εξουσίας στις οικογένειες…
Ναι. Είναι η απελπισμένη αντίδραση του κυρίαρχου φύλου, όταν βλέπει να χάνει την εξουσία του. Από την άλλη όταν μία γυναίκα τρώει το χαστούκι από τον άντρα της, δεν μπορεί να πει “κάτσε να δικαιολογήσω από που προέρχεται αυτό και πώς μεγάλωσε και με τι πρότυπο άντρα εξουσιαστή”. Εκείνη την ώρα θα θυμώσει, θα αντεπιτεθεί, θα καταγγείλει. Δεν μπορείς να δεις το νερό όταν κολυμπάς, απλώς κολυμπάς και πρέπει να σωθείς. Κάνεις αντεπίθεση και πολλές φορές γίνεσαι ίδιος με αυτόν που πολεμάς. Πάντα η βία είναι ένας απελπισμένος τρόπος να διεκδικήσεις το δίκιο σου και είναι και ο τρόπος που το χάνεις στο τέλος.
Δεν θα ήθελα οι γυναίκες να βρούν το ζωτικό τους χώρο, χρησιμοποιώντας τον αντρικό ‘τρόπο’ για να υπάρξουν. Κι εδώ χρειάζεται πολλή δουλειά. Δουλειά όλης της κοινωνίας… Να μην είναι ντροπή να καταγγείλεις έναν βιασμό, μια κακοποίηση, να μη βαρύνει η κατηγορία το θύμα… να μην έχεις να πολεμήσεις όλη την προκατάληψη αιώνων… κι αυτό θέλει χρόνο…
Βέβαια βία δεν είναι μόνο η σωματική…
Η βία είναι ακόμη και στον τρόπο που μιλάμε. Eίναι στις λέξεις. Είναι στις σιωπές. Δεν έχουμε μάθει να διαφωνούμε. Η βία ξεκινά από το ότι δεν ξέρουμε να συνυπάρχουμε με τον άλλον. Το δικό μας θέλω πρέπει να επιβληθεί, με όποιο τρόπο.
Η πολιτική ορθότητα βοηθά;
Η πολιτική ορθότητα ήρθε και φορέθηκε. Όταν κάτι έρχεται και φοριέται και γίνεται must έχει την ίδια βία. Γενικά ζούμε σε καιρούς ανελεύθερους. Ακόμη και αν η πολιτική ορθότητα δημιουργήθηκε με στόχο να εξομοιώσει και να απαλύνει κοινωνικές αδικίες, ήρθε και φορέθηκε με τρόπο βίαιο. Και μας μπέρδεψε. Κάποτε ήταν ξεκάθαρα τα όρια. Υπήρχαν οι ρατσιστές και τα θύματά τους. Τώρα υπάρχουν τόσες πολλές αποχρώσεις. Ο κοινωνικός ρατσισμός κρύβεται κάτω από πολύ ωραίες λέξεις. Είναι πιο ύπουλος.
"Έχω τον έλεγχο των πιο κρυφών κυττάρων σου, του οργασμού, της πείνας σου, της μάρκας των τσιγάρων σου"...
Αυτό που εμένα με τρομάζει βαθιά είναι ο νέος τρόπος ελέγχου του μυαλού μας. Όλα είναι υπό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό έλεγχο. Και η πολιτική ορθότητα το έχει αυτό. Ελέγχει τη συμπεριφορά σου, αλλά με άλλο τρόπο. Δηλαδή, δε σε βάζει στο περιθώριο, σε βγάζει μπροστά και τρως την κατακραυγή και έτσι σε σβήνει. Ελέγχει τη σκέψη σου. Δεν μπορείς να μιλήσεις ελεύθερα. Όποιος μιλήσει ελεύθερα, βγαίνει στη σέντρα. Αυτός είναι ο νέος τρόπος εξουσίας, ο νέος τρόπος διαχείρισης της λαϊκής βούλησης.
Και πως το κάνω; Υποτίθεται πως πλέκω γύρω σου ένα πλέγμα προστασίας. Σου λέω πως απαγορεύεται να καπνίσεις, γιατί εσύ δεν είσαι ικανός να δεις το καλό σου. Γενικά, επικρατεί η αίσθηση πως ο μέσος άνθρωπος είναι βλάκας. Και πως η πολιτεία φροντίζει για το καλό του. Και, επίσης, ο μέσος άνθρωπος είναι και απατεώνας και έτσι ελέγχει και τις οικονομικές του συναλλαγές . Και στα κοινωνικά θέματα πρόκειται περί ζώου και πρέπει να τον οριοθετήσει. Σε αυτό το νέο πλαίσιο απαξίωσης του ανθρώπινου είδους ζούμε. Γιατί όποιος σκέφτεται κριτικά, παλιά ήταν επαναστάτης, τώρα είναι εχθρός.
Και βέβαια όλα αυτά πάντα υπό την απειλή ενός νέου φόβου…
Ακριβώς, το φοβικό περιβάλλον νομίζω πως ξεκίνησε σαν στάση από τους Δίδυμους Πύργους στις 11/9. Είδαν πως μπορείς να ελέγξεις με τον φόβο. Με σοκ και δέος. Και έκτοτε δημιουργούν διαρκώς ένα οργουελικό περιβάλλον. Και όλο αυτό γίνεται με το βαμβάκι, στο όνομα του καλού. Στο όνομα της υγείας σου, της προστασίας σου. Η πρόθεση όμως από πίσω είναι πως “Έχω τον έλεγχο των πιο κρυφών κυττάρων σου, του οργασμού, της πείνας σου, της μάρκας των τσιγάρων σου.”
Ποιο τραγούδι είναι αυτό είπαμε; (την πειράζω)
Του Βασίλη (Παπακωνταντίνου). Μιλά ακριβώς για την εποχή του απόλυτου κοντρόλ.
ΤΟ ΣΟΚ ΠΟΥ ΥΠΕΣΤΗ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ ΗΤΑΝ ΕΦΑΜΙΛΛΟ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Στην παράστασή σου αναφέρεσαι στη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου...
Όταν μια κοινωνία δολοφονεί παιδιά με οποιαδήποτε αφορμή, είναι κοινωνία προβληματική εκ των έσω. Η δολοφονία του Γρηγορόπουλου καθόρισε πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Για μένα το σοκ που υπέστη ο κόσμος, ήταν εφάμιλλο με αυτό του Πολυτεχνείου. Γι΄αυτό και υπάρχει επέτειος για αυτό. Δε θα ξεχαστεί ποτέ αυτό το γεγονός.
Δυστυχώς το ξεχνά η αστυνομία. Γιατί μία μέρα πριν την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου, δολοφονήθηκε από αστυνομικό άλλο ένα παιδί, 16 ετών, για 20 ευρώ χρέος σ΄ένα βενζινάδικό, ο Κώστας Φραγκούλης…
Υπάρχει μία έντονη παγκόσμια τάση να ξαναγίνουν φόβητρο οι ομάδες ασφαλείας. Πιστεύουν πως αρκετά έχουν μαλακώσει οι τρόποι καταστολής και πρέπει να δείξουμε κάπως τα δόντια μας. Και στην Ελλάδα διάβαζα πρόσφατα πως σύμφωνα με έρευνες έχουμε από τις πιο βίαιες καταστολές… Όλη αυτή η κατασταλτική συμπεριφορά πάει πακέτο με την απαξίωση των λαϊκών αιτημάτων, ο λαός είναι κατά τη γνώμη τους υποκινούμενος όχλος, αδαής και επικίνδυνος για τον εαυτό του, και πρέπει να τον ελέγξεις.
Όταν μια κοινωνία δολοφονεί παιδιά με οποιαδήποτε αφορμή, είναι κοινωνία προβληματική εκ των έσω.
Μου έκανε εντύπωση αυτό που είπες για τον Γρηγορόπουλο και το Πολυτεχνείο. Για σένα τι συμβολίζει η δολοφονία του;
Είναι από τα μεγαλύτερά μας τραύματα. Γι’ αυτό είναι και μέσα στην παράσταση. Το να επιτίθεσαι με τέτοιο τρόπο σε οποιονδήποτε νέο άνθρωπο που δεν έχει καν ενηλικιωθεί, είναι κακούργημα, είναι μία ανάλγητη συμπεριφορά. Δεν μπορεί μια κοινωνία να μην προστατεύει τα παιδιά της, ακόμη κι αν αυτά παραβούν τους κανόνες της.
"Τα παιδιά είναι παιδιά" που λέει και η Φιλουμένα που ενσάρκωσες πριν χρόνια…
Και τα παιδιά είναι και παιδιά μας στη δική μου διασκευή. Το παιδί του αλλουνού είναι και δικό μου. Γιατί όταν έχεις παιδί, κάθε παιδί, δυνάμει είναι και δικό σου. Θα μπορούσε το δικό μου παιδί μου να είναι στα Εξάρχεια, θα μπορούσε να είναι το δικό μου παιδί που έβαλε βενζίνη και δεν είχε χρήματα. Δεν επιτρέπεται να είσαι σε μία κοινωνία που έχει αυτή τη στάση για τα παιδιά όλου του κόσμου. Είτε είναι Ρομά είτε δεν είναι.
Πάντως βλέπουμε πως κανείς δεν παραιτείται, δεν αναλαμβάνει μία ευθύνη…
Ναι… Εδώ δεν είχαμε τις κάμερες, δεν είδαμε τον Φλόιντ να φωνάζει “δεν μπορώ να αναπνεύσω” και δεν σοκαριστήκαμε αναλόγως. Θέλουμε πια την εικόνα για να κινητοποιηθούμε
Η απονομή δικαιοσύνης σε κάνει να αισθάνεσαι ασφαλής;
Η δικαιοσύνη είναι θέμα ανθρώπινο, οπότε είναι ατελής. Άρα και μεροληπτεί και κουκουλώνει και δεν είναι αντικειμενική. Άνθρωποι οι κατηγορούμενοι, αλλά άνθρωποι και οι δικαστές. Και πολλές φορές η κοινή γνώμη ωρύεται δικαίως. Αλλά πιστεύω βαθιά πως η τιμωρία τελικά έρχεται από την ίδια την κοινωνία και απομονωνει ανθρώπους τους οποίους δεν έχει τιμωρήσει η δικαιοσύνη. Με έναν τρόπο πρωτόγονο ίσως και μεταφυσικό η δικαιοσύνη αποκαθίσταται.
Για να ελαφρύνουμε λίγο το κλίμα, θα επιστρέψω στην παράσταση. Λίστα κρατάς αλήθεια όπως η ηρωίδα του έργου σου;
Δεν το κάνω όπως το έργο, αλλά στο μυαλό μου σημειώνω προτεραιότητες και στόχους. Κάθε λίστα έχει την αισιοδοξία καταρχάς πως αύριο θα είσαι ζωντανός και θα την υλοποιήσεις. Αν φτάσεις να την υλοποιήσει κιόλας, νιώθεις πως είσαι νικητής, όχι ηττημένος. Ασχέτως αν ανακάλυψες πως τελικά ο στόχος μπορεί να μην άξιζε τελικά. Γιατί το ταξίδι και η πάλη είναι το πιο σημαντικό. Ακόμη και αν φτάσεις σε μία απογοήτευση, έχεις παλέψει.
Πώς αποφάσισες να συνεργαστείς με τον Ανέστη Αζά, έναν σκηνοθέτη που έχουμε ταυτίσει περισσότερο με το θέατρο-ντοκιμαντέρ;
Ο Ανέστης είναι πολύ πιο σημαντικός κι από όσο πιστεύει ο ίδιος. Του έχουν φορέσει μια ταμπέλα πως κάνει θέατρο ντοκιμαντέρ γιατί αυτός είναι ο τρόπος που δουλεύει. Να ψάχνει την αλήθεια. Μα η αναζήτηση της αλήθειας είναι η βασική προϋπόθεση του θεάτρου.
Ο Ανέστης ξέρει το θέατρο τόσο καλά, που έτσι δεν το ξέρουν άνθρωποι με εμπειρία ετών. Έπιασε λεπτομέρειες του κειμένου που δε θα τις έπιανε άλλος. Είναι πολύ καλά διαβασμένος στην ανθρώπινη ψυχή. Και το ένιωσα από το πρώτο μας ραντεβού. Οι δυο μας συναντηθήκαμε και κάναμε ένα πραγματικό πάρτυ, πάρτυ συνεννόησης και θεάτρου. Και ούτε ο ίδιος ξέρει, δεν ξέρω αν του το έχω κάνει κι εγώ σαφές, πόσο σημαντικό τον θεωρώ και μέσα από αυτόν πόσο σημαντικό θεωρώ και τον εαυτό που τον διάλεξα. Όπως μου είχε πει ο δάσκαλός Παπαβασιλείου “στο θέατρο δεν χειροκροτάμε την παράσταση, χειροκροτούμε τον εαυτό μας που πήγε σε αυτήν την παράσταση”. Οπότε και εγωιστικά είμαι πολύ περήφανη για τον Ανέστη.
Ο Ανέστης ξέρει το θέατρο τόσο καλά, που έτσι δεν το ξέρουν άνθρωποι με εμπειρία ετών. Έπιασε λεπτομέρειες του κειμένου που δε θα τις έπιανε άλλος. Είναι πολύ καλά διαβασμένος στην ανθρώπινη ψυχή. Και το ένιωσα από το πρώτο μας ραντεβού.
Ο τρόπος που έσκυψε στο κείμενο είναι σαν να έσκυβα εγώ. Και του πρόσθεσε μια ποιητικότητα που δεν είχα καταλάβει πως υπήρχε. Τον ενδιαφέρει η επικοινωνία και η επιρροή της παράστασης στην κοινωνία. Θέτει τον θεατή σε μια λειτουργία ενδοσκόπησης, τον βάζει να δει πράγματα του εαυτού του που μπορεί να τα κρύβει. Και τα θέματα τα ψυχολογικά τα κρύβουμε στην οικογένειά μας. Η λέξη “τρελός” είναι μία ρατσιστική λέξη που ακόμη είναι πολύ εύκολη για να βαλεις σε ανθρώπους που ταλαιπωρούνται και υποφέρουν τρομερά από ψυχολογικές παθήσεις
Έχεις κάνει ποτέ ψυχοθεραπεία;
Όχι, μία φορά ξεκίνησα και ένιωθα πως πρέπει να κάνω εγώ ψυχοθεραπεία στον ψυχοθεραπευτή. Δεν ήταν βέβαια και η κατάλληλη στιγμή να ξεκινήσω, γιατί περνούσα μία ιδιαίτερα τραυματική περίοδο και πρέπει να παίρνεις μία απόσταση από το τραύμα σου για να μπορείς να επεξεργαστείς τα θέματά σου. Και εγώ δεν το έκανα. Και σταμάτησα.
Αλλά άρχισα σαν δική μου θεραπεία να προσπαθώ να εξηγήσω τους ανθρώπους. Και να ρωτώ γιατί. Κατανόηση και εξήγηση. Πολλές φορές τον κάθε φίλο μου τον παρομοιάζω με μία πάθηση. Λέω για παράδειγμα, αυτός έχει ιδεασμό ή ψυχαναγκασμό ή κάτι άλλο. Και μία άσχημη συμπεριφορά του την καταλαβαίνω γιατί λειτουργώ σαν μάνα και την εξηγώ με έναν δικό μου τρόπο. Δε διαγράφω έτσι πρόσωπα, μόνο συνήθειες. Είναι ένα τεστ να μην πληγώνομαι από τους ανθρώπους. Λες ας πούμε “α αυτός θέλει να μιλάει συνέχεια, να είναι το επίκεντρο”. Δε λες “α αυτός είναι μαλάκας”. Και το ένα έχει μια συμπόνοια, το άλλο έχει μία απόρριψη. Έτσι κάπως τα βγάζω πέρα με τους ανθρώπους.
info
Το Πάρτυ της Ζωής μου, Θέατρο Διάνα, Σκηνοθεσία Ανέστης Αζάς
Σχόλια