'Όμορφη πόλη χωρίς αφεντικό': Το αυτοδιαχειριζόμενο καφενείο των ανέργων

Από το enallaktikos.gr
Το 'belleville sin patron' είναι ένα συνεργατικό αυτοδιαχειριζόμενο καφενείο με μοναδική δομή την συνέλευση των εργαζομένων του. Δεν υπάρχουν μέτοχοι και ιδιοκτήτες, δεν υπάρχουν αφεντικά και υπάλληλοι, υπάρχουν μόνο ισότιμα, συνυπεύθυνα μέλη της εργατικής του συνέλευσης. Το εγχείρημά μας δεν αποτελεί τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από την επιλογή μας ως ανέργων και 'επισφαλών' απέναντι στο φάσμα της ολοκληρωτικής υποταγής στις ορέξεις των αφεντικών και της εξαθλίωσης. Ενώσαμε τις λιγοστές αποταμιεύσεις μας και μεταμορφώσαμε ένα χώρο στο κέντρο της πόλης σε ένα ευχάριστο και λειτουργικό καφέ-μπαρ-βιβλιοθήκη.

Το 'belleville' δεν είναι πολιτικό στέκι αλλά ούτε καπιταλιστική επιχείρηση με μοναδικό σκοπό την ανταγωνιστικότητα και μέσω αυτής ένα διογκούμενο κέρδος. Με λίγα λόγια, αυτό που επιδιώκουμε είναι να δημιουργήσουμε από κοινού, χωρίς ιεραρχίες και εκμετάλλευση έναν χώρο εργασίας αλλά και συνάντησης, εκδηλώσεων και ανταλλαγής γνώσης που θα λειτουργεί από -και θα ανήκει σε- ομάδα εργαζομένων που θα είναι οι ίδιοι σε θέση να φροντίζουν για όλα τα πόστα που απαιτεί ένα τέτοιο εγχείρημα και θα διαχειρίζονται μαζί υποχρεώσεις, δικαιώματα και ευθύνες. Εκτός από τις επιχειρήσεις ατομικής ιδιοκτησίας που στηρίζονται στη σχέση μισθωτής εργασίας, διαφοροποιούμαστε επίσης και από κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους που δομούνται πάνω στην αρχή του εθελοντισμού, δηλ. της απλήρωτης εργασίας. Στα πλαίσια της λειτουργίας του, το 'belleville' θα επιδιώξει να φιλοξενεί βραδιές αυτομόρφωσης, βιβλιοπαρουσιάσεων και συζητήσεων πάνω σε θέματα που βρίσκουμε ενδιαφέροντα, καθώς και εκθέσεις εικαστικών και άλλων έργων με σκοπό την προώθηση και την ανταλλαγή της ελεύθερης καλλιτεχνικής έκφρασης έξω από καλούπια 'κυκλωμάτων' και 'δημοσιοσχετίστικων' αντιλήψεων περί τέχνης.


Είμαστε εργαζόμενοι, δεν είμαστε εμπορεύματα!
Κομβικό σημείο είναι η εξάλειψη της σχέσης αφεντικό-υπάλληλος, άρα και η κατάργηση της υπεραξίας που αντλεί το κεφάλαιο από την εργασία μας στο καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής. Απο-εμπορευματοποιώντας την εργατική μας δύναμη σπάμε έναν κρίκο της αλυσίδας εκμετάλλευσης, ωστόσο δεν τρέφουμε αυταπάτες περί νησίδων εναλλακτικής οικονομίας μέσα στο υπάρχον σύστημα.

Στόχος είναι να αναπαραχθούμε χωρίς να εκμεταλλευόμαστε ούτε να μας εκμεταλλεύονται, διαδίδοντας παράλληλα το μοντέλο οργάνωσης στο οποίο πιστεύουμε και την γενίκευση του οποίου επιδιώκουμε. Αν η προσπάθειά μας έχει μια πιθανότητα να είναι επιτυχημένη αυτή βρίσκεται πρώτα και κύρια στη δυναμική που θα αναπτυχθεί το προσεχές διάστημα από κόσμο που καταπιέζεται και αμφισβητεί, από κόσμο που δε θέλει ο ελεύθερός του χρόνος να αντιστοιχεί σε χρόνο στυγνής εκμετάλλευσης κάποιων άλλων εργαζομένων. Το χυδαίο καθεστώς στον κλάδο του επισιτισμού είναι λίγο πολύ γνωστό και μια σειρά αξιόλογες κινήσεις γίνονται προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ανάδειξης και καταπολέμησής του (το σωματείο σερβιτόρων-μαγείρων Θεσ/νίκης είναι μία από αυτές).


Είμαστε άνεργοι ή περιστασιακά υποαπασχολούμενοι εργαζόμενοι που, όπως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι, περιφερόμασταν στην έρημο της επισφάλειας. Στο εφιαλτικό παρόν όμως, το αδιέξοδο στο οποίο έχουμε οδηγηθεί, με την ολοκληρωτική επέλαση του κεφαλαίου δεν μπορεί παρά να απαντηθεί με την βίαιη και συνολική επανάκτηση όλων όσα μας ανήκουν και την μεταμόρφωση της ίδιας της παραγωγικής δραστηριότητας σύμφωνα με τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες. Σκοπός είναι συνεργατικά εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης όπως αυτό που ξεκινάμε, να εξελιχθούν, να εμπνεύσουν και να γονιμοποιήσουν τη διαδικασία της κολλεκτιβοποίησης της παραγωγής, δηλαδή η εργασία να απελευθερωθεί, να πάψει να αποτελεί εμπόρευμα και να αρχίσει να υπηρετεί πλέον αποκλειστικά την κοινότητα και τις ανάγκες της, υπερβαίνοντας τη μέγγενη του εμπορεύματος και της ιδιοκτησίας και εγκαινιάζοντας την εποχή των ελεύθερων παραγωγών, της αταξικής και αλληλέγγυας κοινωνίας. Προς αυτή την κατεύθυνση λίγα μπορούμε να κάνουμε από μόνοι μας. Η άρνηση της μισθωτής εργασίας και η αυτοδιαχείριση σε συνεταιριστική βάση -το 'χωρίς αφεντικό'- καθώς και η κοινοποίηση των αρχών λειτουργίας μας σε μια τακτική πολιτικής προπαγάνδισης χωρίς μεγαλεπήβολη ρητορική είναι τα πρώτα βήματα που βλέπουμε εφικτά προς το παρόν.

Σχόλια