Τα παιδιά μεταναστών είναι ισότιμα μέλη της ελληνικής κοινωνίας

Από το koinonikokafeneio.wordpress.com
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου εγκαινίασε την ενημερωτική της καμπάνια για το δικαίωμα των παιδιών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα στην ελληνική ιθαγένεια, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στην Τεχνόπολη. Κεντρικό σύνθημα «Τα παιδιά των μεταναστών που έχουν φέρει τη ζωή τους εδώ έχουν δικαίωμα στην ελληνική ιθαγένεια». Γράφει ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Δημήτρης Χριστόπουλος.
0
Καμία έννοια, και πρωτίστως έννοιες όπως ο λαός και το έθνος, δεν μπορεί να είναι στατική και αναλλοίωτη. Σε αυτό έγκειται σε τελευταία ανάλυση, και η δυναμική τους. Έννοιες που προσπαθούν να αιχμαλωτίσουν το χρόνο είναι καταδικασμένες σε μαρασμό. Η δυναμική του ελληνικού – όπως και κάθε – έθνους έγκειται στη διαρκώς ανατροφοδοτούμενη δυνατότητά να συμπεριλαμβάνει και να ενοποιεί ανθρώπους που έχουν ενώσει τη μοίρα τους συμβιώνοντας και δημιουργώντας από κοινού το βιωτικό τους πρόγραμμα. Αυτό είναι έθνος. Αυτό είναι η κληρονομιά της πολιτικής νεωτερικότητας που κρατάμε. Από την άλλη, υπάρχει στην κληρονομιά αυτή και η απειλή του ναζισμού που ξαναχτυπάει την πόρτα μας. 

Αυτή τη λειτουργία συμπερίληψης επιτελεί ένα σύγχρονο δίκαιο ιθαγένειας. 

Στη δεύτερη ήδη δεκαετία του 21ου αιώνα, το δίκαιο της ελληνικής ιθαγένειας βρίσκεται ενώπιον κρίσιμων προκλήσεων που επανασημασιοδοτούν το «ποιοι είμαστε» ως πολιτική κοινότητα. 

Σε αυτές τις προκλήσεις επιχείρησε να απαντήσει ο Ν. 3838/2010. 

Από μόνο του το δίκαιο του αίματος δεν θα μπορούσε ποτέ να συμπεριλάβει νέους ανθρώπους στον ελληνικό λαό, όπως και σε κανέναν λαό, διότι είναι εξ ορισμού στατικό. Για το λόγο αυτό, στο σύγχρονο κόσμο προβλέπονται πάντα και άλλοι τρόποι κτήσης της ιθαγένειας που είτε προκύπτουν από τον τόπο γέννησης είτε από τον τόπο κοινωνικοποίησης και ανατροφής. Αυτό αφορά κατεξοχήν τη δεύτερη μεταναστευτική γενιά και δεν είναι τυχαίο πως από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 15 (των κρατών δηλαδή που είναι κατεξοχήν δέκτες μεταναστευτικών ροών) μόνο η Ελλάδα δεν είχε κάποια πρόβλεψη στον Κώδικα Ιθαγένειας που να διαφοροποιεί τα παιδάκια μεταναστών που γεννήθηκαν εδώ από τους γονείς τους που ήρθαν. 

Η συγγραφέας Μαρία Παπαγιάννη μετέφερε την ιστορία του μικρού Γιάννη:«Η μαμά και ο μπαμπάς ήρθαν από μια μακρινή χώρα που τη λένε Πακιστάν. Την έχω δει στο χάρτη. Μια παλάμη είναι, αλλά μη νομίζετε, κι η Ελλάδα μια παλάμη είναι». 


                             

Με τη μεταρρύθμιση του ν. 3838/2010, έγινε ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των παιδιών αυτών. Ακούω εσχάτως το επιχείρημα πως υπάρχουν δύο σχολές, επ’ αυτού: η πρώτη που βλέπει την ιθαγένεια σαν βραβείο στο τέλος του δρόμου της ένταξης και αυτή που τη βλέπει ως μέσο ένταξης. Όντως, υπάρχουν δύο σχολές πλην όμως καμία δεν αφορά τα ανήλικα. Και οι δύο αφορούν την πολιτογράφηση ενηλίκων. Τα παιδιά κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας «ρουφάνε» το πολιτισμικό περιβάλλον τους ενσωματώνοντας γρηγορότερα από τους ενήλικες τις παραστάσεις του. Αυτό είναι κοινός τόπος. Για το λόγο αυτό ο νομοθέτης στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης που δέχονται μετανάστες προσέχει να τα συμπεριλαμβάνει πιο γενναιόδωρα από τους γονείς τους στο λαό του κράτους που ζούνε. 

Ζούμε σε μια περίοδο οριακή για τη χώρα μας. Η συγκυρία μας δημιουργεί μια οξυμένη αίσθηση της σημασίας που έχει η πολιτική συμπερίληψη και η κοινωνική ενσωμάτωση, όπως και αντίστροφα, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η πολιτική περιχαράκωση των μεταναστών. Σε τελευταία ανάλυση, η πορεία προς την ενσωμάτωση ή προς τον αποκλεισμό δεν αφορά μόνο τους μετανάστες αλλά όλους μας. 

Είναι βαθιά πεποίθησή μας ότι κανόνες που εξασφαλίζουν την πρόσβαση στην ελληνική ιθαγένεια στα παιδιά των μεταναστών που έχουν στεριώσει στην Ελλάδα αποτελούν ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της συγκρότησης μιας ασφαλούς και συνεκτικής πολιτικής κοινότητας. Μιας κοινότητας που συναπαρτίζεται από όλους τους ανθρώπους που έχουν μεταφέρει στη χώρα το κέντρο των βιοτικών τους σχέσεων, σχεδιάζουν το πρόγραμμα της ζωής τους στην ελληνική επικράτεια και τέλος, υπόκεινται στους νόμους της, στη δημιουργία των οποίων έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν. 

Αυτή είναι πολιτική διαφύλαξης της τόσο εύθραυστης κοινωνικής συνοχής σε καιρούς δύσκολους. Αυτή είναι( η) πραγματική ελληνική δημοκρατία. Αυτό είναι, σε τελευταία ανάλυση, το έθνος «σαν καθημερινό δημοψήφισμα». Ένα έθνος, δημιουργία της κοινής βούλησης και συνείδησης. Όχι έθνος φυλής, όπως το θέλουν οι εχθροί της δημοκρατίας. Δημοκρατικό και φιλελεύθερο. Ένα έθνος σύγχρονο. 

Ο Αντώνης Καφετζόπουλος επανέλαβε την πεποίθησή του ότι οι μετακινήσεις των ανθρώπων ήταν πάντα η κινητήριος δύναμη που κατάφερε να κάνει αυτόν τον πλανήτη, πλανήτη των ανθρώπων. 


                        
Πριν δύο περίπου χρόνια ένας Αθηναίος δικηγόρος και κάποια σωματεία προσέβαλαν τη συνταγματικότητα του νόμου για τους όρους κτήσης της ιθαγένειας από τα παιδιά των μεταναστών που γεννιούνται ή ανατρέφονται στην Ελλάδα και τη συμμετοχή των μεταναστών στις τοπικές εκλογές. Στις 2 Δεκεμβρίου 2012 η υπόθεση δικάστηκε ενώπιον της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με εισήγηση του Δ’ Τμήματος κατά την οποία η κτήση της ιθαγένειας με δήλωση για τη δεύτερη γενιά και για τα παιδιά που πάνε σχολείο στην Ελλάδα είναι αντισυνταγματική. 

Σύμφωνα με το Δ’ Τμήμα, τα παιδιά αυτά δεν μπορούν να είναι τμήμα του ελληνικού έθνους το οποίο αναπαράγεται ελέω δικαίου του αίματος και μόνο. Το περιεχόμενο της απόφασης διέρρευσε στον τύπο το Φθινόπωρο του 2012 και, όπως φαίνεται, επικυρώνει λίγο ως πολύ (πόσο, μένει να δούμε όπου να’ναι) το σκεπτικό της εισήγησης του Τμήματος. Με απροσχημάτιστη σπουδή μάλιστα ο – πρώην δικαστικός – αρμόδιος Υφυπουργός Εσωτερικών έστειλε εγκύκλιο με την οποία ζητάει την αναστολή των διαδικασιών του νόμου «εν όψει της έκδοσης της απόφασης», την οποία, παρά την κατακραυγή, δεν απέσυρε. 

Οι δήμαρχοι των μεγαλυτέρων δήμων της χώρας του έστειλαν επιστολή με την οποία του επεσήμαναν το αυτονόητο ότι δηλαδή, «αναστολή δεν νοείται επί νόμων παρά μόνον επί διοικητικών πράξεων, και εκείνων μόνον αν έχει εκδοθεί σχετική δικαστική απόφαση αναστολής» και πως θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν το νόμο. Ματαίως. Ο δικαστής διερωτήθηκε δημοσίως λίγες μέρες μετά: «οι άλλοι δήμαρχοι γιατί δεν υπέγραψαν;» βεβαιώνοντας πανηγυρικά έτσι τη δικαίωσή του. 

Η Κατεβάν Ντιναλισβίλι επισήμανε πως χάρη στους ανθρώπους που βλέπουν κάτι πέρα από τη γλώσσα κατάφερε να σταθεί στα πόδια της στη χώρα: «Η Ελλάδα είναι πλέον δική μου πατρίδα και, όταν μιλάω για εμάς, μιλάω πλέον και εσάς και εμένα μαζί». 


                           
  
Ας είμαστε σαφείς: η διαρροή της απόφασης στον τύπο δεν περιποιεί τιμή στο ΣτΕ. Η εγκύκλιος του Αν. Υπεσ. που ζητά την αναστολή της εφαρμογής του 3838 εν όψει της επικείμενης δημοσίευσης της απόφασης είναι προφανής παραβίαση της αρχής της νομιμότητας και θα έπρεπε να ανακληθεί. Όμως – και αυτό είναι σημαντικότερο – : το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν είναι ο μουφτής της ελληνικής κοινωνίας να επιβάλλει με την τήβεννο της συνταγματικότητας το ποιος είναι Έλληνας πολίτης. Το ΣτΕ δεν είναι καν συνταγματικό δικαστήριο. Αποτελεί θεσμικό εκτροχιασμό, πολιτειακό ατόπημα το ότι έκρινε αντισυνταγματικό ένα νομοθέτημα για το οποίο αποφάσισε ο ελληνικός λαός δια των αντιπροσώπων του, καθιστώντας τις ιδεολογικο-πολιτικές προτιμήσεις της πλειοψηφίας του ως τις μόνες σύμφωνες με το σύνταγμα. Το ΣτΕ δεν είχε να πει ούτε αν είναι καλός ούτε αν είναι κακός ο 3838. Είχε να δηλώσει αναρμόδιο. 
 
Για το θέμα έχει λόγο η εκάστοτε δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Αυτό είναι δημοκρατία. Δεν είναι τυχαίο ότι σε ζητήματα κτήσης ιθαγένειας κανένα άλλο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο στην Ευρώπη δεν έχει έρθει σε τέτοια αντίθεση με τη νομοθετική επιταγή. Το «ποιος είναι λαός» είναι κατεξοχήν θέμα του λαού και των αντιπροσώπων του σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία και όχι των δικαστών του. 
 
Ο ηθοποιός Στέφανος Μουαγκιέ τόνισε πως δεν υπάρχουν ξένες ψυχές, υπάρχουν μόνο ψυχές που ξενίζουν. 
 
                      

Αυτό το λέει ρητά το ίδιο το Σύνταγμα (Άρθρο 4& 3): «Έλληνες πολίτες είναι όσοι έχουν τα προσόντα που ορίζει ο νόμος». Η διάταξη αυτή δεν είναι διόλου τυχαία, αλλά προϊόν ενός σοφού και έντιμου συμβιβασμού ήδη από την 1η Εθνοσυνέλευση το 1844. Μόνον αν ο νομοθέτης νομοθετούσε παραβιάζοντας ευθέως μη αναθεωρητέα συνταγματική διάταξη, αν έλεγε πχ. «την ελληνική ιθαγένεια μπορούν να αποκτούν μόνο λευκοί άνδρες», τότε το Συμβούλιο της Επικρατείας θα μπορούσε και θα όφειλε να πει πως η εν λόγω διάταξη παραβιάζει την συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας. 

Η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας αναμένεται άμεσα, στις αρχές του 2013. Ενώπιον της έκδοσης της απόφασης αυτής αλλά και μετά τη δημοσίευσή της, πρέπει με κάθε τρόπο να δημιουργηθεί ένα κοινωνικό αντίβαρο. Πρέπει οι έλληνες πολίτες, οι αντίπαλοι του ρατσισμού που δηλητηριάζει τα θεμέλια της κοινωνίας μας, που θέλουμε τους ριζωμένους στη χώρα μετανάστες ενσωματωμένους και όχι στοιβαγμένους στα υπόγεια και αθέατους από την ελληνική έννομη τάξη να μιλήσουμε. 

Η ελληνική κοινωνία έχει (και) άλλο λόγο. 
Να πούμε ότι: 

ΘΕΛΟΥΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ 

* ενσωματωμένα στην πολιτική κοινότητα μας και όχι περιχαρακωμένα στις εθνικές τους ομάδες 
* με ταυτότητα, κυριολεκτικά και μεταφορικά: με δελτίο ταυτότητας αλλά και ορατά στη δημόσια σφαίρα και όχι παιδιά από το πουθενά 
* να νιώθουν ότι δικαιούνται να ανήκουν στο ελληνικό έθνος. Διότι, πολλά από αυτά, άλλο έθνος δεν ξέρουν 
* να νιώθουν ασφάλεια στην Ελλάδα και όχι φόβο: ο φόβος είναι εχθρός της κοινωνικής συνοχής 
* ενταγμένα στην κοινωνία και όχι περιθωριοποιημένα και αποκλεισμένα 
* συμμέτοχα στην κοινή μοίρα των ελλήνων εργαζομένων, εφόσον και τα ίδια ή/και οι γονείς τους το επιθυμούν 

Για το λόγο αυτό θέλουμε παιδιά μεταναστών, τα οποία, εφόσον οι γονείς τους, έχουν ριζώσει στον τόπο αυτό, να δικαιούνται το κομμάτι που τους αναλογεί από το ανήκειν στον ελληνικό λαό. Θέλουμε δηλαδή, δικαιώματα, ειρήνη και κοινωνική ισορροπία για όλους τους ανθρώπους που ζουν σε αυτόν τον τόπο, επειδή ακριβώς ζούνε μαζί. Αν τα παιδιά των μεταναστών δεν μπορούν να ανήκουν στον ελληνικό λαό, (έχουμε σκεφτεί ,άραγε) πού θα ανήκουν; 

Θέλουμε 

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΦΕΡΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΕΔΩ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ 

Σχόλια